عادت به كاهش پاسخ به يك محرك پس از تكرار مكرر گويند. يا همانطور كه انجمن روانشناسي آن را تعريف مي كند، عادت كردن شامل “عادت كردن به يك موقعيت يا محرك” است و در نتيجه اثربخشي آن كاهش مي يابد.

به عنوان مثال، يك صداي جديد در محيط شما، مانند آهنگ زنگ جديد، ممكن است در ابتدا توجه شما را به خود جلب كند يا حتي حواس شما را پرت كند. به مرور زمان كه به اين صدا عادت مي كنيد كمتر به آن توجه مي كنيد و پاسخ شما كم مي شود. اين پاسخ كاهش يافته عادت كردن است.

نمونه هاي عادت
براي درك چگونگي كاركرد عادت‌سازي، نگاه كردن به چند مثال مختلف مي‌تواند مفيد باشد. اين پديده در بسياري از زمينه هاي مختلف از يادگيري تا ادراك نقش دارد.

يادگيري
عادت كردن يكي از ساده ترين و رايج ترين شكل هاي يادگيري است. اين به افراد اجازه مي دهد تا محرك هاي غير ضروري را تنظيم كنند و روي چيزهايي تمركز كنند كه واقعاً نياز به توجه دارند.

به عنوان مثال، تصور كنيد كه در حال مطالعه با تلويزيون در حال پخش در پس زمينه هستيد. تلويزيون ممكن است در ابتدا حواس‌تان را پرت كند، اما عادت كردن به شما اين امكان را مي‌دهد تا در نهايت سر و صدا را كاهش دهيد و روي چيزي كه مي‌خواهيد ياد بگيريد تمركز كنيد.

در حين يادگيري چيزي است كه به طور منظم در زندگي روزمره شما اتفاق مي افتد، اما احتمالا تا حد زيادي از آن بي اطلاع هستيد.

ادراك
تصور كنيد كه در حياط خانه خود هستيد كه صداي كوبيدن بلندي را از حياط همسايه خود مي شنويد. صداي غيرمعمول بلافاصله توجه شما را به خود جلب مي كند و شما تعجب مي كنيد كه چه چيزي در حال وقوع است يا چه چيزي ممكن است باعث ايجاد صدا شود.

طي چند روز آينده، صداي كوبيدن با سرعتي منظم و ثابت ادامه مي يابد. در نهايت، شما فقط نويز را تنظيم مي كنيد. اين نمونه اي از عادت در ادراك است.

اين تنها صدا نيست كه ما را به عادت كردن ترغيب مي كند. حواس ديگر نيز مي توانند تحت تأثير عادت قرار گيرند.

مثال ديگر اين است كه صبح قبل از رفتن به محل كار روي مقداري عطر بپاشيد. پس از مدت كوتاهي، ديگر متوجه بوي عطر خود نمي‌شويد ، اما اطرافيان شما ممكن است بوي عطر را حتي بعد از اينكه از آن بي‌اطلاعيد، متوجه شوند.

آيا مي توانيد به درد عادت كنيد؟ تحقيقات نشان مي دهد كه شما مي توانيد، همچنين نشان مي دهد كه اين عادت ممكن است بيشتر مبتني بر مغز باشد تا حساسيت زدايي واقعي به خود احساس درد.

روان درماني
همچنين رويكردهاي روان درماني وجود دارد كه بر عادت كردن تكيه دارند. براي مثال، در درمان فوبيا ، عادت دادن افراد به منبع ترس يكي از راه‌هاي كمك به آنها براي غلبه بر فوبيا است. در مواجهه درماني، افراد به تدريج در معرض چيزهايي قرار مي گيرند كه از آنها مي ترسند.

عادت در مواجهه درماني
مواجهه درماني از عادت كردن براي كمك به افراد براي غلبه بر ترس هاي خود استفاده مي كند. نمونه اي از اين نوع درمان در غلبه بر فوبيا تاريكي شامل موارد زير باشد:

در ابتدا، فرد ممكن است به سادگي تصور كند كه در يك اتاق تاريك است.
هنگامي كه آنها به اين تجربه عادت كردند، خود را در معرض تقريب‌هاي فزاينده‌اي نزديك‌تر به منبع واقعي اضطراب خود قرار مي‌دهند، مانند ايستادن درست در داخل در يك اتاق تاريك، تا زماني كه در نهايت با خود ترس (ايستادن كامل در داخل) روبرو شوند. يك اتاق تاريك).
در نهايت، فرد به محرك (تاريكي كامل) عادت مي كند تا ديگر پاسخ ترس را تجربه نكند.

منبع:مركز مشاوره و روانشناسي مشاورانه-عادت در روانشناسي چه معني دارد؟ آيا ترك عادت موجب مرض است؟